Oficjalny portal Urzędu Gminy w Bytowie

Ścieżka przyrodnicza oznakowana kolorem zielonym wiedzie przez kompleks jeziorek dystroficznych i lasów bagiennych. Dojazd do ścieżki: z drogi wojewódzkiej nr 228 z Bytowa do Kartuz należy zjechać w prawo, na parking, niedaleko Pomyska Wielkiego.

Typ:

Piesza

Jeziorko dystroficzne

Jeziorka dystroficzne to zazwyczaj zbiorniki o czystej wodzie koloru brunatnego, brunatno-żółtego aż do czarnego. Jej barwa zależy od ilości związków humusowych (kwasów huminowych i fulwowych) w wodzie. Odczyn wody jest kwaśny, waha się od pH 5,5 do pH 3–2,5 w skrajnych przypadkach. Jeziora dystroficzne (suchary) charakteryzują się wyjątkowym ubóstwem flory i fauny. Najczęściej lustro wody okala pło mszarne, wzdłuż którego spotkać można rzadkie i zagrożone gatunki turzyc, np. turzycę bagienną i nitkowatą. Nierzadko w porze letniej na powierzchni wody zakwitają objęte ochroną grzybienie i grążele. Mają one dwojakiego rodzaju liście: zanurzone i pływające po powierzchni wody. Rośliny te ze względu na efektowne kwiaty nazywane są zwyczajowo liliami wodnymi. Ze względu na skromną bazę pokarmową fauna jest tu również uboga. Najczęściej spotykanymi gatunkami ryb są okonie i karasie. Liczniejszą grupę zwierząt stanowią bezkręgowce, m.in. rzadkie gatunki ważek i motyli. Idąc dalej brzegiem jeziora, możemy zaobserwować interesujące gatunki roślin, np. czermień błotną, bagno zwyczajne czy borówkę bagienną zwaną potocznie „pijanicą”.

Bór bagienny i brzezina bagienna

Bory bagienne i brzeziny bagienne wykształcają się w końcowej fazie zarastania torfowisk wysokich i przejściowych. W borze bagiennym warstwę drzew tworzy przede wszystkim sosna zwyczajna. W domieszce pojawia się brzoza brodawkowata i omszona. W warunkach wysokiego uwilgotnienia i niskiego pH naturalne bory bagienne budowane są przez luźno zwarte drzewostany karłowatych i mocno rozgałęzionych drzew. Runo boru bagiennego jest dość ubogie. Dno dobrze zachowanego boru tworzą torfowce z kilkoma gatunkami roślin naczyniowych – najczęściej są to wełnianki, żurawina błotna, a wśród krzewów bagno zwyczajne i borówka bagienna. W miejscu, w którym się znajdujemy warto zwrócić uwagę na niewielkie zagłębienia o regularnych kształtach zbliżonych do prostokąta. Są to tzw. torfianki – miejsca po – zabronionej już – eksploatacji torfu. Runo brzeziny bagiennej jest bardzo podobne do runa boru bagiennego, tylko z większym udziałem mchów brunatnych. W podszycie spotkamy wcześniej wymienione gatunki charakterystyczne dla boru bagiennego.

Pło mszarne i pływające wyspy

Brzegi jezior dystroficznych porastają często mszary nasuwające się na lustro wody. Torfowce poprzerastane korzeniami roślin naczyniowych – głównie turzyc – często tworzą matę, która jest w stanie utrzymać nawet ciężar człowieka. Mszary w warunkach wysokiego uwodnienia i ograniczonego dostępu tlenu, przyrastają pionowo, a z czasem tworzą pokłady torfu wypełniające misę jeziora. W kolejnych etapach sukcesji mszary zasiedlane są przez liczne gatunki zarówno mszaków, jak i roślin naczyniowych. Należą do nich wełnianki i turzyce: dziobkowata, a na granicy pła i wody – nitkowata i bagienna. (Ta ostatnia objęta jest ochroną gatunkową). Miejsca w sąsiedztwie mineralnych brzegów, tzw. okrajki, porasta bobrek trójlistkowy i czermień błota. Na powierzchni torfowcowego kożucha rozciąga się sieć delikatnych łodyżek żurawiny błotnej, której dojrzewające w sierpniu i wrześniu owoce są nie tylko ozdobą torfowiska, ale również cieszą się zainteresowaniem ze strony człowieka ze względu na walory smakowe i zdrowotne. W uwodnionych zagłębieniach można spotkać przygiełkę białą i bagnicę torfową, które zobaczymy na trasie naszej ścieżki. Bardzo często na tego typu mokradłach można spotkać rosiczki. Najpospolitszą z nich jest występująca również na tym torfowisku rosiczka okrągłolistna. W dalszym etapie sukcesji na ple mszarnym mogą pojawiać się krzewinki, tj. bagno zwyczajne oraz borówka bagienna i siewki drzew: sosny i brzozy. Cechą charakterystyczną bagna zwyczajnego jest jego specyficzny i bardzo intensywny, zwłaszcza w okresie kwitnienia, zapach. Pochodzi on z wydzielanej przez roślinę substancji – leguminy. Drzewa zasiedlające mszary rosną wolno, rzadko osiągając rozmiary swych pobratymców spotykanych poza torfowiskiem. Są to zazwyczaj karłowate drzewka, które szybko usychają w momencie nieznacznego podniesienia się poziomu wody na torfowisku. Zdarza się, że torfowa poducha zostaje przerwana i część pła całkowicie odłącza się tworząc samodzielną pływającą wyspę.